Mùa thu đến Thụy Sĩ không chỉ mang theo cảnh lá vàng rơi và làn gió se lạnh, mà còn có tiếng chuông bò vang vọng khắp thung lũng. Đây chính là thời điểm diễn ra truyền thống Alpabzug (tiếng Đức) hay Désalpe (tiếng Pháp) – lễ hội dẫn gia súc từ đồng cỏ núi cao về thung lũng, một nét văn hóa độc đáo và quý giá của người Thụy Sĩ.
Truyền thống ngàn năm tuổi
Alpabzug là cuộc diễu hành thường niên của những người chăn cừu cùng đàn gia súc vào cuối mùa hè. Sau những tháng được thả rông trên các đồng cỏ núi cao, nơi có nguồn thức ăn bổ dưỡng nhất, các đàn bò, dê và cừu sẽ được dẫn về thung lũng theo những con đường hầu như không thay đổi qua nhiều thế kỷ.
Đây là truyền thống có tuổi đời hàng ngàn năm, với những bằng chứng khảo cổ cho thấy việc di chuyển gia súc từ các đồng cỏ trên núi đã diễn ra từ năm 3000 trước Công nguyên. Dù công nghệ hiện đại đã cung cấp nhiều phương pháp mới để đưa gia súc xuống núi, nhưng việc dẫn gia súc theo cách truyền thống vẫn được các nông dân ưa chuộng và là một phần thiết yếu trong văn hóa Thụy Sĩ.
Lễ hội bò đầy sắc màu
Alpabzug không chỉ là một cuộc di chuyển đơn thuần theo mùa, mà còn là dịp để những người chăn cừu và cả đàn gia súc của họ diện trang phục lộng lẫy và tôn vinh vai trò của mình trong cộng đồng.
Các chủ chăn nuôi sẽ mặc trang phục truyền thống trong những cuộc diễu hành này, trong khi đàn bò được trang trí bằng những vòng hoa rực rỡ và đeo chuông. Tiếng chuông vang xa khiến du khách có thể nghe thấy đàn gia súc từ rất xa trước khi nhìn thấy chúng.
Đặc biệt ấn tượng là con bò dẫn đầu, thường được trang trí bằng vương miện hoa phức tạp và độc đáo nhất, được làm thủ công bởi những người làm nông. Khi đàn gia súc và những người chăn nuôi đến đích, một bữa tiệc với âm nhạc, bia và đồ ăn sẽ diễn ra. Du khách sẽ được chiêm ngưỡng những điệu múa truyền thống đặc sắc, nơi các chàng trai trẻ nhảy múa theo nhịp tiếng chuông bò mà họ đeo trên cổ.
Thời gian và địa điểm
Những cuộc diễu hành trên núi này luôn diễn ra vào cuối mùa hè, chủ yếu từ giữa tháng 9 đến giữa tháng 10. Các cuộc diễu hành được phân bố đều khắp các vùng núi của Thụy Sĩ, tuy nhiên vùng Appenzell cùng với các bang Fribourg, Vaud và Valais có truyền thống đặc biệt mạnh mẽ.
Một số lễ hội đã trở nên nổi tiếng quốc tế nhờ vào sự hoành tráng của chúng. Désalpe tại St Cergue, bang Vaud, là một trong những lễ hội lớn nhất cả nước với hơn 700 con gia súc tham gia, diễn ra vào ngày 28 tháng 9.
Ngoài cuộc diễu hành bò, Alpabzug tại Urnäsch ở bang Appenzell Outer Rhodes còn nổi tiếng với các cuộc đua heo con mà du khách có thể đặt cược. Alpabzug năm nay tại đây đã diễn ra vào ngày 14 tháng 9.
Désalpe tại Charmey, bang Fribourg, nổi bật với những vòng hoa và vương miện hoa cầu kỳ được đeo bởi đàn gia súc, cũng diễn ra vào ngày 28 tháng 9.
Những sự kiện sắp tới
Trong hai tuần tới, nhiều cuộc diễu hành khác sẽ diễn ra. Alpabzug tại Iseltwald, bang Bern với 70 con gia súc sẽ diễn ra vào ngày 21 tháng 9/2025. Alpabzug của Guard ở bang Graubünden nổi bật với đàn dê, diễn ra vào ngày 28 tháng 9. Cuối cùng, Entlebuch Alpabzug ở bang Luzern hứa hẹn sẽ là một trong những sự kiện lớn nhất cả nước, cũng diễn ra vào ngày 28 tháng 9.
Alpabzug không chỉ là một truyền thống nông nghiệp, mà còn là cơ hội tuyệt vời để du khách hiểu thêm về văn hóa sâu sắc của Thụy Sĩ và chứng kiến sự hòa quyện giữa con người, thiên nhiên và những giá trị truyền thống được gìn giữ qua nhiều thế hệ.